ทำไมถึงให้ Gabapentin (Neurontin) หรือ Pregabalin (Lyrica) ในคนไข้ที่มีการปวด ? ทานนานแล้วเป็นอะไรหรือไม่ ?
เป็นอีกคำถามที่พบบ่อยมาก เวลาจ่ายยากลุ่มนี้ให้คนไข้ที่มีอาการปวด ซึ่งรวมถึงอาการชา แปล๊บ ร้าว ในบางรายมีความเกี่ยวข้องกับการกระตุ้นของปลายประสาทที่มากเกินไป แพทย์จะมีการจ่ายยานี้ร่วมกับ ยากลุ่ม NSAIDs เช่น Ibuprofen, Diclofenac, Mobic, Celecoxibs, Etericoxibs (Arcoxia) เพื่อช่วยควบคุมอาการปวด หรือ ความรู้สึกผิดปกติที่เกิดขึ้น
ทั้ง gabapentin & pregabalin เป็น Ca channel blocker ที่ปลายประสาทสามารถลดความไวของปลายประสาท ที่ส่งสัญญาณไปยังสมอง จึงเป็นเหมือนการปรับระบบของความปวดใหม่ ทำให้อาการปวด หรือความรู้สึกแปลก ๆ ชาๆ ร้าวๆ ลดลง
Q: ทานแค่ตอนปวดได้มั๊ย ?
A: ไม่เหมาะ ควรทานต่อเนื่องจะถึงระดับที่สามารถควบคุมอาการได้. อย่างน้อย 1–2 สัปดาห์ หรือนานกว่านั้น ถ้าอาการยังไม่ดีขึ้น เนื่องจากเป็นการปรับระบบของปลายประสาท
Q: ทานนานๆ เป็นอะไรมั๊ย ?
A: ถ้าการทำงานของตับไต เป็นปกติดี สามารถทานได้นานต่อเนื่อง หลายเดือน ถึงปี ควรทานต่อเนื่องถ้ายังควบคุมอาการปวด หรือ ชาไม่ได้ ถ้าทานหลายปี สามารถตรวจการทำงานของตับไตทุกปีได้ (เจาะเลือดตรวจ liver function test, creatinine)
Q: มีผลข้างเคียงอะไรมั๊ย ?
A: ที่พบบ่อยคือ ง่วง เวียนศีรษะ การทรงตัวลำบาก ความจำสมาธิลดลง เห็นภาพมัวหรือซ้อน สามารถเลื่อนเวลามาทานตอนหลังอาหารเย็น แทนก่อนนอนได้ ถ้าตอนเช้าง่วงมาก ผลต่อตับไต ไม่มาก ถ้าการทำงานของตับไตปกติอยู่แต่เดิม
Q: Gabapentin ต่างจาก Pregabalin อย่างไร ?
A: Gabapentin & Pregabalin จับกับ GABA receptor ของ Ca channel เหมือนกัน แต่ Pregabalin มีความจำเพาะกับ alpha 2 delta subunit ของ Ca channel blocker ทำให้มีบางคุณสมบัติที่แตกต่างออกไป
Pregabalin มี drug interaction กับ NSAIDs น้อยกว่า Neurontin, ดูดซึมเร็วกว่า และเริ่มออกฤทธิ์เร็วกว่า gabapentin แต่ทั้งสองตัว มีผลข้างเคียง เรื่องง่วง คล้ายคลึงกัน
Pregabalin อาจพบผลข้างเคียง เรื่องท้องผูก ปากแห้ง ตัวบวม มากกว่า ในขณะที่ Gagapenlin อาจพบผลข้างเคียง เรื่อง ไข้ พูดลำบาก การขยับตา หรือ ร่างกายที่ผิดปกติ มากกว่า
ทั้งสองตัวมีฤทธิ์ ในการลดปวด ชา หรือ อาการผิดปกติจากปลายประสาทได้เช่นเดียวกัน
ดังนั้น การที่แพทย์ให้ยากลุ่มนี้เป็นการเสริมฤทธิ์การระงับปวด และ ช่วยในกรณีที่เป็นการปวดที่เกิดจากระบบประสาท (neuropathic pain) และยากลุ่มนี้สามารถทานได้ในระยะเวลานานกว่า ยาลดปวดอักเสบกลุ่ม NSAIDs ถ้ากาาทำงานของตับไตเป็นปกติอยู่เดิมค่ะ
Fb & Blockdit : Rehab Your Life
Youtube : DrAnnPlanet
